ĐỔI MỚI GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO GIÁO VIÊN: NÂNG CAO BẢN LĨNH, CỦNG CỐ NỀN TẢNG TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
TCGCVN - Trong suốt tiến trình cách mạng Việt Nam, Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định vai trò lãnh đạo tuyệt đối và toàn diện đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của Đảng là nâng cao nhận thức lý luận chính trị và đạo đức cách mạng cho đội ngũ giáo viên – lực lượng trực tiếp giáo dục thế hệ trẻ, góp phần bảo vệ và củng cố nền tảng tư tưởng của Đảng trước những âm mưu chống phá của các thế lực thù địch.
Vai trò của giáo viên trong sự nghiệp bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Giáo viên không chỉ là người truyền đạt tri thức mà còn có trọng trách to lớn trong việc bồi đắp lý tưởng cách mạng, khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần tự hào dân tộc cho học sinh. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người” nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, thanh thiếu niên ngày càng dễ bị tác động bởi những quan điểm sai trái, phản động trên không gian mạng. Nếu đội ngũ giáo viên không đủ bản lĩnh chính trị và nhận thức sâu sắc về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, họ khó có thể định hướng đúng đắn cho học sinh trước những luồng thông tin xấu độc.
Theo Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Đảng Cộng sản Việt Nam xác định giáo dục là nền tảng của sự phát triển đất nước, trong đó, giáo viên giữ vai trò then chốt trong việc truyền tải tư tưởng chính trị đúng đắn đến thế hệ trẻ. Việc giáo dục chính trị tư tưởng không chỉ giúp nâng cao nhận thức của học sinh mà còn góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh chống lại các quan điểm sai trái. Để hoàn thành sứ mệnh này, giáo viên cần được bồi dưỡng thường xuyên về lý luận chính trị, nâng cao đạo đức cách mạng và tăng cường kỹ năng đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch.
Ngoài ra, theo tinh thần Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, giáo viên cần nêu cao vai trò tiên phong, gương mẫu, không chỉ trong giảng dạy mà còn trong đời sống hằng ngày. Việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên theo hướng nâng cao trình độ lý luận chính trị, bản lĩnh vững vàng sẽ giúp giáo dục thế hệ trẻ kiên định với con đường cách mạng mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn.
Những thách thức trong công tác giáo dục lý luận chính trị cho giáo viên
Hiện nay, sự bùng nổ của mạng xã hội đã tạo điều kiện cho các thế lực phản động phát tán nhiều thông tin sai lệch nhằm hạ thấp uy tín của Đảng, gây hoang mang trong xã hội. Một bộ phận giáo viên chưa được đào tạo bài bản về lý luận chính trị, dẫn đến hạn chế trong việc phản bác những luận điệu sai trái hoặc lúng túng trong việc giải thích cho học sinh về các vấn đề chính trị - xã hội. Một số cá nhân có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, thậm chí bị lôi kéo vào các quan điểm sai lầm, làm ảnh hưởng đến nhận thức của thế hệ trẻ.
Trước tình hình đó, việc nâng cao trình độ nhận thức lý luận và đạo đức cách mạng cho giáo viên không chỉ là yêu cầu cấp thiết mà còn là trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Giải pháp nâng cao nhận thức lý luận và đạo đức cách mạng cho đội ngũ giáo viên
Thứ nhất, Tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng trong các trường sư phạm. Các cơ sở đào tạo giáo viên cần đẩy mạnh giảng dạy các môn lý luận chính trị, giúp sinh viên sư phạm thấm nhuần chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh ngay từ khi còn trên ghế nhà trường. Theo Quyết định số 52/2008/QĐ-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, chương trình đào tạo giáo viên tại các trường sư phạm hiện nay có 10 tín chỉ dành cho các môn lý luận chính trị, bao gồm Triết học Mác - Lênin, Kinh tế chính trị, Chủ nghĩa xã hội khoa học, Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam và Tư tưởng Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa thực sự đáp ứng nhu cầu thực tiễn. Một số nghiên cứu của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cũng cho thấy rằng việc tăng cường giảng dạy và thực hành các môn lý luận chính trị trong chương trình đào tạo sư phạm giúp sinh viên nâng cao nhận thức chính trị, đồng thời có bản lĩnh vững vàng trước những quan điểm sai trái trong xã hội.
Có thể điều chỉnh, tăng lượng các học phần, tín chỉ so với các trường ngoài khối sư phạm nhằm đảm bảo sinh viên sư phạm không chỉ có kiến thức chuyên môn mà còn có nền tảng lý luận chính trị vững chắc. Việc này giúp họ trở thành những nhà giáo dục có bản lĩnh, có khả năng dẫn dắt thế hệ trẻ theo con đường cách mạng mà Đảng đã xác định. Theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 2023, một số trường đại học sư phạm trọng điểm đã thí điểm mô hình đào tạo tăng cường lý luận chính trị và bước đầu cho thấy hiệu quả tích cực trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tương lai.
Thứ hai, đổi mới và nâng cao hiệu quả bồi dưỡng lý luận chính trị cho giáo viên.
Đa dạng hóa hình thức bồi dưỡng: Tổ chức các khóa tập huấn trực tuyến và trực tiếp, kết hợp các hình thức hội thảo, tọa đàm để tăng tính tương tác, giúp giáo viên tiếp cận kiến thức một cách linh hoạt và thuận tiện. Theo Thông tư số 17/2019/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong đào tạo và bồi dưỡng giáo viên là một xu hướng tất yếu nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy.
Lồng ghép thực tiễn vào giảng dạy: Nội dung bồi dưỡng cần gắn với các vấn đề thời sự, tình huống thực tế trong giáo dục để giáo viên dễ dàng áp dụng trong quá trình giảng dạy. Báo cáo của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam năm 2022 cho thấy những giáo viên được tiếp cận các phương pháp giảng dạy dựa trên thực tiễn có hiệu quả giảng dạy cao hơn 30% so với các phương pháp truyền thống.
Cập nhật tài liệu và phương pháp đào tạo hiện đại: Xây dựng hệ thống học liệu điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin để giáo viên có thể học tập mọi lúc, mọi nơi.
Theo Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2021-2030, một trong những nhiệm vụ trọng tâm là tăng cường chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao hiệu quả bồi dưỡng giáo viên.
Theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, việc tăng cường giáo dục lý luận chính trị, đổi mới nội dung và phương pháp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức, trong đó có đội ngũ giáo viên, là nhiệm vụ trọng tâm nhằm củng cố hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa và nâng cao nhận thức chính trị trong toàn xã hội. Chỉ khi giáo viên thực sự vững vàng về tư tưởng, bản lĩnh chính trị, họ mới có thể dẫn dắt thế hệ trẻ đi đúng con đường mà Đảng và nhân dân đã lựa chọn.
Đánh giá và giám sát chất lượng bồi dưỡng: Xây dựng cơ chế kiểm tra, đánh giá định kỳ để đảm bảo chương trình bồi dưỡng thực sự hiệu quả, không mang tính hình thức.
Thứ ba, xây dựng đội ngũ chuyên gia hỗ trợ giáo viên trong công tác giáo dục tư tưởng. Thành lập các tổ tư vấn chính trị - tư tưởng để hỗ trợ giáo viên trong việc cập nhật kiến thức mới, xử lý các vấn đề liên quan đến tư tưởng và định hướng giáo dục học sinh một cách hiệu quả.
Thứ tư, phát huy vai trò của các tổ chức Đảng trong nhà trường. Chi bộ Đảng trong các trường học cần phát huy vai trò lãnh đạo, định hướng hoạt động giảng dạy và giáo dục chính trị tư tưởng cho giáo viên, đảm bảo đội ngũ nhà giáo luôn trung thành với đường lối, chủ trương của Đảng.
Thứ năm, tăng cường đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái. Giáo viên cần được trang bị kỹ năng sử dụng mạng xã hội một cách tích cực, chủ động đấu tranh chống lại các quan điểm sai lệch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng.
Trong bất kỳ giai đoạn lịch sử nào, giáo dục luôn là nền tảng quan trọng của sự phát triển đất nước. Đội ngũ giáo viên chính là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Để giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, cần phải nâng cao nhận thức lý luận chính trị và đạo đức cách mạng cho đội ngũ giáo viên. Đây không chỉ là nhiệm vụ quan trọng của ngành giáo dục mà còn là trách nhiệm chung của toàn Đảng, toàn dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Theo Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Đảng Cộng sản Việt Nam
2. Hồ Chí Minh Toàn tập, NXB Chính trị Quốc Gia, Hà Nội, 2011.
Ths. Nguyễn Thị Cúc