6 điểm nổi bật trong Luật Nhà giáo – Bảo vệ và khẳng định vị thế của người thầy

TCGCVN - Luật Nhà giáo, chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, là đạo luật đầu tiên quy định toàn diện về nghề giáo và người làm công tác giảng dạy. Đây là dấu mốc quan trọng trong việc thể chế hóa chủ trương nâng cao chất lượng giáo dục, tôn vinh, bảo vệ đội ngũ nhà giáo Việt Nam.

Ảnh: Minh họa

 Dưới đây là 6 nội dung nổi bật của Luật:

1.Lần đầu tiên, nghề giáo có luật riêng – bảo vệ trọn vẹn một “nghề đặc biệt”

Việc ban hành Luật Nhà giáo khẳng định lần đầu tiên Nhà nước công nhận nghề giáo là một nghề đặc thù, có vai trò quan trọng trong xây dựng con người và phát triển quốc gia. Luật không chỉ điều chỉnh về điều kiện hành nghề, đạo đức nghề nghiệp mà còn đặt ra những cam kết pháp lý đối với xã hội trong việc bảo vệ phẩm giá và quyền lợi hợp pháp của nhà giáo.

2. Tăng lương – không chỉ là tiền, mà là sự ghi nhận

Việc quy định “lương của nhà giáo xếp cao nhất trong hệ thống hành chính sự nghiệp” là bước đột phá. Đây là sự thể chế hóa quan điểm “đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển”, tránh tình trạng bất bình đẳng thu nhập giữa các ngành nghề công vụ, đồng thời giúp thu hút người giỏi, giữ chân người tâm huyết. Tuy nhiên, cần đi kèm với việc chuyển đổi vị trí việc làm, định lượng khối lượng công việc và cải cách đánh giá để đảm bảo thực thi hiệu quả.

 3. Luật hóa chuẩn đạo đức nghề giáo – chấn chỉnh và bảo vệ cùng lúc

Trong bối cảnh các mối quan hệ trong giáo dục ngày càng phức tạp, việc luật hóa chuẩn mực đạo đức nhà giáo và cơ chế xử lý thông tin sai sự thật là cần thiết. Nó giúp ngăn ngừa các hiện tượng tấn công danh dự nhà giáo trên mạng xã hội, đồng thời khuyến khích giáo viên gìn giữ hình ảnh bản thân, thể hiện trách nhiệm nghề nghiệp. Đặc biệt, bảo vệ nhà giáo trước “bạo lực truyền thông” và “áp lực dư luận” là một điểm mới chưa từng có trước đây.

 4. Trao quyền cho ngành Giáo dục – tạo hành lang linh hoạt

Trao quyền chủ động trong tuyển dụng, sử dụng nhà giáo cho ngành Giáo dục giúp giảm cơ chế xin–cho, tạo điều kiện phân bổ đội ngũ theo nhu cầu thực tế của các địa phương, vùng miền, cấp học. Tuy nhiên, để quyền đi đôi với trách nhiệm, ngành cần đồng thời siết chặt chất lượng công tác đánh giá giáo viên, nâng chuẩn đầu vào, và có lộ trình rõ ràng trong quy hoạch nhân sự.

5. Thách thức trong triển khai: Từ chính sách đến thực tiễn

Dù Luật Nhà giáo là một bước tiến dài về thể chế, nhưng để đi vào cuộc sống, cần có các văn bản dưới luật đi kèm: nghị định hướng dẫn về tiền lương, chế độ tuyển dụng, điều kiện hành nghề, xử lý vi phạm đạo đức nghề nghiệp, v.v… Đồng thời, cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến luật tới toàn thể giáo viên và các cấp quản lý giáo dục để đảm bảo thực thi đồng bộ, nhất quán.

Luật Nhà giáo không chỉ là khung pháp lý, mà còn là tấm khiên bảo vệ, bàn tay nâng đỡ và ngọn đuốc định hướng cho hàng triệu nhà giáo Việt Nam. Để Luật phát huy đúng tinh thần, mỗi cấp quản lý, mỗi cán bộ giáo dục, mỗi thầy cô đều cần hiểu đúng, thực hiện nghiêm và lan tỏa tích cực.

Linh Tuệ